Ήρθε πλέον η ώρα να εξοβελίσουμε το κυνήγι από τη ζωή μας, κι όχι μόνο αυτό αλλά και το ψαροκυνήγι που διεξάγεται για ψυχαγωγικούς λόγους, ή όπως αναγράφεται στα κοινοτικά νομοθετήματα, «αλιευτική δραστηριότητα για την εκμετάλλευση των έμβιων υδρόβιων πόρων για ψυχαγωγία ή άθληση». Δηλαδή η πολιτεία επιτρέπει την αφαίρεση της ζωής των ψαριών της θάλασσας για τη διασκέδαση και την άθληση του δίποδου της ξηράς ανθρώπου.
Το ψαροκυνήγι είναι άλλη μία ακόμη αρρωστημένη ψυχαγωγία του είδους μας, πως αλλιώς μπορεί να χαρακτηριστεί η ηδονή που αισθάνεται κανείς όταν καμακώνει ένα ψάρι ή γεμίζει με σκάγια ένα πουλί. Ποια η διαφορά μιας μπεκάτσας που σπαρταράει, από μία αγκιστρωμένη πέστροφα που πεθαίνει από ασφυξία; Μετατρέψαμε τις θάλασσες του πλανήτη μας σε απύθμενους οχετούς. Καταστρέψαμε και καταστρέφουμε το θαλάσσιο περιβάλλον και κατ’ επέκταση την ιχθυοπανίδα. Τα ψάρια τα θεωρήσαμε κατώτερα ζώα, κι ότι δεν πονούν και δεν υποφέρουν, επομένως τα κάνουμε ότι θέλουμε. Στην πραγματικότητα όμως, ανατομικά, φυσιολογικά και βιολογικά, το σύστημα πόνου στα ψάρια είναι το ίδιο με των θηλαστικών και των πτηνών και μάλιστα ορισμένοι υποστηρίζουν ότι είναι ακόμη πιο ευαίσθητο στον πόνο. Οι επιστήμονες μας λένε πως οι εγκέφαλοι των ψαριών και το νευρικό τους σύστημα μοιάζει με του ανθρώπου. Για παράδειγμα τα ψάρια έχουν νευρομεταδότες, όπως οι ενδορφίνες, που βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου. Κι όπως δηλώνει ο Δρ. Ντόναλντ Μπρουμ, επιστημονικός σύμβουλος της Βρετανικής κυβέρνησης, «οι ισχυρισμοί ότι τα ψάρια δεν υποφέρουν είναι τόσο επιστημονικά άτοπο, όπως το να ισχυρίζεται κάποιος ότι η γη είναι επίπεδη». Η Δρ. Σύλβια Ερλ, μία από τις κορυφαίες βιολόγους της θαλάσσιας ζωής μας λέει: «Τα ψάρια είναι έξυπνα, περίεργα, έχουν προσωπικότητες και πονούν όταν πληγώνονται». Υπάρχουν πάνω από 500 μελέτες που καταγράφουν πως τα ψάρια είναι έξυπνα, χρησιμοποιούν εργαλεία, κι ότι έχουν εντυπωσιακά καλή μνήμη και περίπλοκες κοινωνικές δομές. Εν κατακλείδι τα ψάρια είναι και αυτά όντα με συναίσθηση όπως ακριβώς και εμείς, γι’αυτό εμείς οι άνθρωποι έχουμε την ηθική υποχρέωση να τα σεβόμαστε και μην τους προκαλούμε πόνο.
Ρόζα Μηνακούλη
Αν και όταν βλέπουμε ένα γουρούνι στα εκτροφεία μπορούμε να καταλάβουμε ότι υποφέρει και έχει πιο άμεση επίδραση στους ανθρώπους, δεν ισχύει το ίδιο και για τα ψάρια. Τα επιστημονικά στοιχεία, όμως δείχνουν ότι τα ψάρια νιώθουν πόνο και φόβο και το νευρικό τους σύστημα είναι πιο πολύπλοκο απ’ ότι νομίζουμε.
Τον Ιούλιο του 2004 η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας των Τροφίμων εξέδωσε μια έκθεση στην οποία εξετάζεται η θανάτωση των εκτρεφόμενων ψαριών. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «πολλές από τις υφιστάμενες εμπορικές μεθόδους θανάτωσης των ψαριών προκαλούν σημαντική ταλαιπωρία στα ψάρια για μεγάλο χρονικό διάστημα». Ανέφεραν επίσης ότι η «ασφυξία και η αιμορραγία είναι βάναυσες μέθοδοι θανάτωσης των ψαριών. «Η ασφυξία, η μέθοδος με την οποία θανατώνονται τα ψάρια στα αλιευτικά πλοία είναι ένας φρικτός θάνατος - πολύ χειρότερος ίσως από εκείνον που αντιμετωπίζουν πολλά ζώα της ξηράς.
Ο Joseph Garner του πανεπιστημίου Purdue και οι συνάδελφοί του στη Νορβηγία αναφέρουν ότι ο τρόπος που το χρυσόψαρο ανταποκρίνεται στον πόνο δείχνει ότι αυτό το ζώο βιώνει τον πόνο συνειδητά, και όχι απλά αντιδρά ανακλαστικά-όπως όταν κάποιος οπισθοχωρεί όταν πατήσει ένα καρφί. Στη μελέτη, οι βιολόγοι διαπίστωσαν ότι χρυσόψαρο έπειτα από έγχυση με αλατούχο διάλυμα και έκθεση σε ένα επίπονο επίπεδο θερμότητας σε μια δεξαμενή δοκιμής, όταν τοποθετήθηκε πίσω στην παλαιά δεξαμενή, παρέμεινε να αιωρείται σε ένα σημείο. Ο Garner το ονομάζει αυτό «έντρομη, συμπεριφορά αποφυγής.» Τέτοια συμπεριφορά, λέει, δεν είναι ανακλαστική. Άλλα ψάρια, μετά από έγχυση μορφίνης που εμπόδισε τον πόνο, δεν παρουσίασαν καμία τέτοια έντρομη συμπεριφορά.
Η εμπορική αλιεία έχει αποδεκατίσει τα αποθέματα ψαριών όσο και το υδάτινο περιβάλλον. Πολλά είδη ψαριών βρίσκονται πολύ κοντά στην εξαφάνιση από την υπεραλίευση.
Τα ψάρια θεωρούνται ως υγιεινή τροφή, αλλά συχνά αποθηκεύουν επικίνδυνες ουσίες όπως PCB, διοξίνες, βαρέα μέταλλα και ραδιενεργά υλικά ακόμη. Τα PCB και οι διοξίνες υπάρχουν υποψίες ότι προκαλούν καρκίνο, διαταραχές του νευρικού συστήματος και ζημιές στα έμβρυα. Τοξικά μέταλλα στα ψάρια, όπως το κάδμιο, ο υδράργυρος, ο μόλυβδος και το αρσενικό μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα υγείας που κυμαίνονται από νεφρική βλάβη και νοητική καθυστέρηση, έως καρκίνο και μπορούν να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για αγέννητα παιδιά. Οι θρεπτικές ουσίες που βρίσκονται στα ψάρια μπορούν να λαμβάνονται από φυτικές πηγές χωρίς τους παραπάνω κινδύνους.
Πηγές:
http://www.efsa.europa.eu/en/ahawtopics/topic/fishwelfare.htm
